Poniżej odpowiedzi do zadań.
- Wskaźnik cena/wartość księgowa wynosi dla spółki 4. Co to może oznaczać?
Generalna zasada jest taka, że im wyższy wskaźnik tym więcej płacimy za jedną złotówkę wartości księgowej. Innymi słowy jeżeli kupimy akcje za 4 zł to w przypadku likwidacji firmy i wypłaty kapitału własnego otrzymalibyśmy tylko 1 zł.
Z tym, że jest to generalna zasada bo wiele spółek może mieć wysoką wycenę price/book value i nic to nie oznacza. Po prostu wartość spółki tkwi gdzie indziej, nie w wartości księgowej. Tym niemniej nawet i takie spółki, jeżeli ich wskaźnik mocno się obniży, wtedy mogą być dobrymi okazjami inwestycyjnymi. Oczywiście o ile ich fundamenty nie zmieniły się na niekorzyść. - Wskaźnik cena/wartość księgowa wynosi dla spółki 0,5. Co to może oznaczać?
Generalna zasada jest taka, że kupując poniżej wartości księgowej kupujemy złotówkę kapitału własnego za 50 groszy. Innymi słowy gdybyśmy zamknęli firmę to otrzymamy złotówkę a kupiliśmy akcje za 50 groszy.
Z tym, że jest to znowu generalna zasada bo nie zawsze musi to być okazja. Jeżeli np. firma ma problemy finansowe to może być notowana poniżej jednego i nic to nie musi oznaczać. Na przykład będzie emisja akcji. Czy też kapitał własny jest źle wyceniony w księgach. Potrzebne są np. odpisy na zapasy. Czy też duże straty nie zostały jeszcze zaksięgowane.
Niemniej jest to generalna zasada. I w wielu przypadkach, szczególnie po spadkach całego rynku, sprawdzała się.
Wskaźnik ten może być szczególnie stosowany w przypadku gdy firma ma słabe zyski. Lub straty. Nie mamy wyników więc nie zastosujemy mnożnika zysków P/E. Możemy jednak szukać okazji ze względu na wskaźnik P/BV. - Spółka opublikowała profit warning wyniki ostatni kwartał. Dane: Przychody 100 mln zł, EBITDA 50 mln zł. Jaki był zysk EBIT? Nie mamy nic więcej w profit warning ale wiemy, że w poprzednim kwartale amortyzacja wyniosła około 5 mln zł.
Często tak jest, że nie mamy jakichś danych więc musimy je oszacować. Nie będziemy wiedzieli dokładnie ile to jest ale możemy być blisko rzeczywistych danych, które zostaną opublikowane. Nie wiemy ile dokładnie wyniosła amortyzacja w ostatnim kwartale ale możemy założyć, że było to podobnie jak w poprzednim kwartale. EBIT wyniósł więc około 45 mln zł bo EBITDA – amortyzacja = 50 – 5 mln zł = 45 mln zł - Spółka opublikowała profit warning wyniki ostatni kwartał. Dane:
Przychody 100 mln zł, EBIT 45 mln zł. Jaki był zysk EBITDA? Nie mamy nic więcej w profit warning ale wiemy, że w poprzednim kwartale amortyzacja wyniosła około 5 mln zł.
To samo. Jeżeli weźmiemy amortyzację z poprzedniego kwartału to jakoś się dużo nie pomylimy. Chyba, że mamy powody sądzić, że amortyzacja będzie znacznie mniejsza lub większa w danym kwartale (spółka prowadzi duże inwestycje lub np. sprzedała aktywa trwałe, które było mocno amortyzowane).
Mamy więc 45 mln zł + 5 mln zł = 50 mln zł. - Dane jak wyżej. Jaki był zysk netto? Nie mamy nic więcej w profit warning ale wiemy, że w poprzednim kwartale dług netto wyniósł 200 mln zł. A oprocentowanie kredytów w tej spółce to około 2%.
Odsetki od 200 mln zł w skali roku wyniosą około 4 mln zł. W kwartale daje to około 1 mln zł. W związku z tym od EBIT 45 mln zł odejmujemy 1 mln zł. Mamy wynik brutto 44 mln zł. Zakładając podatek 19% musimy odjąć około 9 mln zł. 44 mln zł EBIT – 9 mln zł CIT daje zysk netto około 35 mln zł. - Masz następujące dane o przychodach kwartalnych. Policz jak wygląda sezonowość przychodów. Spółka działa w branży materiałów budowlanych więc jej przychody znacznie się różnią w ujęciu kwartalnym ze względu na sezonowość prac budowlanych:
1 q: 20 mln zł, 2 q: 40 mln zł 3 q: 30 mln zł, 4 q: 10 mln zł.
Suma przychodów wynosi 100 mln zł. Mamy więc sezonowość:
1 q: 20/100 mln zł, 20%
2 q: 40/100 mln zł, 40%
3 q: 30/100 mln zł, 30 %
4 q: 10/100 mln zł, 10% - Dane jak wyżej na temat przychodów. Spółka opublikowała wyniki za 2 q w wysokości 80 mln zł. Jakie mogą być przychody roczne? Jakie mogą być przychody w kolejnych kwartałach?
Biorąc pod uwagę sezonowość przychodów wiemy, że drugi kwartał stanowi około 40% przychodów rocznych. Na przychody roczne wyjdziemy dzieląc 80 mln przez 40%: 80/0,4 = 200.
Natomiast przychody w kolejnych kwartałach, biorąc pod uwagę tylko sezonowość, powinny być dwa razy wyższe po przychody 2 q są dwa razy wyższe. Stąd będziemy mieli:
1 q: 20 mln zł *2 = 40 mln zł,
2 q: 40 mln zł *2 = 80 mln zł
3 q 30 mln zł *2 = 60 mln zł,
4q: 10 mln zł *2 = 20 mln zł
Z tym, że zwróćmy uwagę, że przychody 2 q stanowią aż 40% rocznych przychodów więc w prognozie rocznej możemy się jakoś dużo nie pomylić. Jeżeli jednak wzięlibyśmy jako prognozę wyniki 4q. Stanowią one zaledwie 10% rocznych przychodów. Podwojenie tych przychodów nie oznacza podwojenia rocznych przychodów bo tak małe przychody podatne są na przypadkowe ruchy. Oczywiście to też coś może oznaczać kierunkowo jednak nie można już tak prosto podchodzić do proporcji. Skoro było 100% więcej to pozostałe kwartały tak samo będą. - Masz następujące dane o zyskach kwartalnych. Policz jak wygląda sezonowość zysków. Spółka działa w branży materiałów budowlanych więc jej przychody a przez to zyski znacznie się różnią w ujęciu kwartalnym ze względu na sezonowość prac budowlanych:
1 q: 2 mln zł, 2 q: 15 mln zł 3 q: 10 mln zł, 4 q: -7 mln zł.
Suma zysków wynosi 20 mln zł. Mamy więc sezonowość:
1 q: 2 mln zł/20mln zł, 10%
2 q: 15 mln zł/20 mln zł, 75%
3 q: 10 mln zł/20 mln zł, 50%
4 q: -7 mln zł/20 mln zł, – 35%
Zwróćcie uwagę, że z zyskami nie jest już tak łatwo jak z przychodami bo mamy nawet stratę w 4 q i proporcja wychodzi ujemna. Natomiast zyski w 2 i 3 q nie sumują się do 100%. Pomimo tego daje nam to dobry obraz sytuacji w spółce. Wiemy na przykład, że zyski są głównie w trzecim kwartale oraz drugim. Jak te relacje się rozkładają.
Po drugie zyski są zależne nie tylko od przychodów ale też od strony kosztowej. Co może się zmieniać z roku na rok i wpływać na dokładną raportowaną sezonowość zysków. Działa tutaj również dźwignia operacyjna. Trzeba mieć to z tyłu głowy.
Co nam to wszystko daje? Po pierwsze możemy starać się kierunkowo oszacować przychody oraz zyski. Biznes jest sezonowy lub nie? Wyniki są więc mocne czy słabe? Co może być w kolejnych kwartałach? Jak to wpłynie na wyniki roczne? Ile spółka może robić zysków? Może to być cenne know how do analizy wyników. Szczególnie jak dodamy do tego dynamiki w ujęciu r/r oraz q/q (rok do roku oraz kwartał do kwartału).
Po drugie mając nasze odczucia czy wyniki powinny być mocne czy słabe możemy patrzeć co spółka publikuje w rzeczywistości. Na przykład:
Spodziewamy się dobrych wyników. Są słabe. Oznacza to, że być może coś dzieje się nie tak w spółce. Strona przychodowa lub kosztowa coś się dzieje. Do wyjaśnienia. Patrzymy co komunikuje zarząd, co wychodzi nam też z naszych analiz. Łączymy to razem. Staramy się zrozumieć, czy to coś jednorazowego. Czy też może trwalszy trend wskazujący co być może będzie w kolejnych kwartałach.
Spodziewamy się słabych wyników. Są znacznie lepsze. Oznacza to, że być może coś dobrego dzieje się w spółce. Strona przychodowa lub kosztowa są pozytywne tendencje. Staramy się zrozumieć, czy to coś powtarzalnego czy jednorazowego. To samo co powyżej. - Masz wyniki za półrocze oraz pierwszy kwartał. Policz wyniki drugi kwartał. Dane: Przychody I półrocze: 100 mln zł, zyski 20, amortyzacja 10. Przychody 1 q: 60 mln zł, zyski 8 mln zł, amortyzacja 5.
Aby wyjść na dane za drugi kwartał musimy odjąć od wyników półrocznych wyniki za 1 q. Mamy więc:
Przychody: 100 mln zł – 60 mln zł = 40 mln zł
Zyski: 20 mln zł – 8 mln zł = 12 mln zł
Amortyzacja: 10 mln zł – 5 mln zł = 1 mln zł - Masz wyniki roczne oraz trzeci kwartał. Policz wyniki czwarty kwartał. Dane: Przychody I półrocze: 200 mln zł, zyski 40, amortyzacja 20. Przychody 1 q: 120 mln zł, zyski 16 mln zł, amortyzacja 10.
Aby wyjść na dane za drugi kwartał musimy odjąć od wyników półrocznych wyniki za 1 q. Mamy więc:
Przychody: 200 mln zł – 120 mln zł = 80 mln zł
Zyski: 40 mln zł – 16 mln zł = 24 mln zł
Amortyzacja: 20 mln zł – 10 mln zł = 10 mln zł - Masz poniższe dane o przychodach kwartalnych. Policz przychody za ostatnie cztery kwartały:
1q 2020 = 10
2q 2020 = 15
3q 2020 = 20
4q 2020 = 25
Suma przychodów za ostatnie cztery kwartały wynosi 70 mln zł - Dane jak wyżej. Spółka publikuje przychody za 1 q 2021 w wysokości 20 mln zł. Policz przychody za ostatnie cztery kwartały.
Będziemy mieli teraz takie dane:
1q 2020 = 10
2q 2020 = 15
3q 2020 = 20
4q 2020 = 25
1q 2021 = 20
Ostatnie cztery kwartały obecnie to przychody od 2 q 2020 do 1 q 2021, wypada nam 1 q 2020. Wchodzi 1 q 2021. Suma przychodów obecnie wynosi 80 mln zł.
Można też dojść do tego na podstawie zmiany wartościowej przychodów 1q 2020/1 q 2021. Przychody wzrosły o 10 mln zł. Przychody za ostatnie cztery kwartały też wzrosły o 10 mln zł. Z 70 mln zł do 80 mln zł.
Te same obliczenia stosujemy dla jakichkolwiek pozycji w rachunku wyników oraz cash flow. Pamiętajcie, że zawsze interesują nas wyniki za ostatnie cztery kwartały. Tak liczone. Pojawia się nowy kwartał. Wypada stary. Ten sam tylko rok temu.
Uwaga: zasady tej nie stosujemy do bilansu bo stan aktywów i pasywów jest na obecny moment. To jest najnowszy obraz sytuacji w firmie. Na koniec okresu. W przypadku rachunku wyników i cash flow interesują nas okresy roczne bo sprawozdania są w ujęciu rocznym. Stąd dane kwartalne sprowadzamy do ujęcia rocznego. - Spółka przejmuje drugą spółkę nienotowaną na giełdzie. Spółka ta ma stratę 10 mln zł. Spółka notowana zyski 20 mln zł. Co stanie się po konsolidacji? Jakie wyniki roczne poda spółka notowana na giełdzie?
Po konsolidacji te wyniki się zsumują. Przy założeniu, że nie mieli ze sobą wspólnego biznesu bo wtedy byłyby wyłączenia konsolidacyjne. Będziemy mieli więc 20 mln zł – 10 mln zł = 10 mln zł. Zyski spadną o 50% pomimo utrzymania zysków przez spółkę notowaną na giełdzie. Jest to nadal 20 mln zł zysku. - Dane jak powyżej. Jak to będzie wyglądało kwartalnie? Załóżmy, że wyniki kwartalne są takie same w każdym kwartale? Jakie wyniki kwartalne będzie publikowała spółka notowana na giełdzie?
W każdym kwartale spółka powinna raportować 5 mln zł zysku. Po przejęciu pojawi się strata 2,5 mln zł kwartalnie. W konsolidacji będzie to więc 2,5 mln zysku kwartalnie dla spółki notowanej. Będzie tak przez kolejne cztery kwartały.
Uwaga: zależy też od jakiego miesiąca będzie konsolidacja bo te straty będą miały wpływ nawet na 5 kwartałów, jeżeli np. wyniki wejdą do konsolidacji w połowie kwartału. Będziemy mieli w takim przypadku stratę w wysokości połowy straty, czyli 1,25 mln zł. Dopiero w kolejnym kwartale będzie to 2,5 mln zł. To samo drugi, trzeci i czwarty kwartał. W piątym tylko połowa kwartału bo tyle jeszcze zostało. - Spółka przejmuje drugą spółkę nienotowaną na giełdzie. Spółka ta ma zysk 10 mln zł. Spółka notowana zyski 20 mln zł. Co stanie się po konsolidacji? Jakie wyniki roczne poda spółka notowana na giełdzie?
W tym wypadku zobaczymy efekt pozytywny. Mamy więc 20 mln zł + 10 mln zł = 30 mln zł zysku. Zyski w sprawozdaniu wzrosną o 50% pomimo utrzymania zysków przez spółkę notowaną. Nie będą to jednak wzrosty wynikające ze wzrostu biznesu. Tylko z księgowania zysków spółki przejętej. Innymi słowy tak naprawdę w biznesie nic się nie dzieje. Zyski są takie same jak były. - Spółka ma 130 mln zł przychodów. Koszty wynoszą 120 mln zł. Koszty energii stanowią 10% kosztów. Co stanie się z zyskami jeżeli ceny energii wzrosną o 100%?
130 mln zł – 120 mln zł: spółka ma 10 mln zł EBIT. Więc chodzi na marży operacyjnej EBIT kilka procent. Koszty energii stanowią 12 mln zł. Wzrost kosztów energii o 12 mln zł spowoduje wzrost kosztów o 12 mln zł. Spółka będzie miała stratę 2 mln zł. Straciła cały zysk. - Dane z zadania wyżej. Załóżmy, że podwyżki cen energii wchodzą od połowy roku. Biznes nie ma sezonowości. Jak będą wyglądały wyniki kwartalne w kolejnych kwartałach?
Kwartalnie spółka powinna robić około 2,5 mln zł zysku bo 10 mln zysku dzielone przez cztery kwartały daje 2,5 mln zł zysku. Wzrosty cen energii to 12 mln zł więc około 3 mln zł kwartalnie. W efekcie mamy stratę kwartalną około 0,5 mln zł co daje około 2 ml zł straty w ujęciu rocznym.
Innymi słowy w kwartale 1 i 2 zobaczymy zysk 2,5 mln zł. Po podwyżkach cen energii zobaczymy stratę 0,5 mln zł w kwartale drugi i trzecim. A następnie będzie strata w 1q i 2q roku kolejnego. W ujęciu r/r wyniki będą się więc pogarszały przez cztery kwartały bo baza wyników jest wysoka. Od 3 kwartału przyszłego roku wyniki nadal będą wynosiły strata 0,5 mln zł ale baza nie będzie już wysoka bo wzrost kosztów energii nastąpił od 3 kwartału tego roku.
Uwaga: podwyżki założyłem od połowy roku więc dosyć dobrze się to liczy bo tak są podawane kwartały. Podwyżki mogą też np. wejść w sierpniu. Wtedy ten efekt będzie miał miejsce tylko w części w trzecim kwartale przez dwa miesiące w sierpniu i wrześniu. I będzie trwał do końca lipca kolejnego roku. Dopiero potem będzie płaska baza. Więc jeszcze wyniki 3 q przyszłego roku będą pod wpływem wzrostu cen energii bo jeszcze lipiec będzie wyższy koszt r/r. Od sierpnia przyszłego roku koszty energii będą już płaskie r/r. Wyższe bo ceny rosną od sierpnia tego roku ale porównujący sierpień za rok i ten sierpień będą już takie same. Czyli dynamika zero r/r. - Spółka ma 130 mln zł przychodów. Koszty wynoszą 120 mln zł. Koszty energii stanowią 10% kosztów. Ile spółka musi podnieść ceny produktów aby odzyskać utracone zyski?
W zadaniu powyżej policzyliśmy, że koszty wzrosną o około 12 mln zł. Spółka musi podnieść ceny o niecałe 10% czyli o 9,2% bo 12/130 = 9,2%. Wystarczy więc, że podniesie ceny o około 10% i odzyska rentowność. - Spółka ma 130 mln zł przychodów. Koszty wynoszą 60 mln zł. Koszty energii stanowią 10% kosztów. Co stanie się z zyskami jeżeli ceny energii wzrosną o 100%?
130 mln zł – 60 mln zł: spółka ma 70 mln zł EBIT. Więc chodzi na marży operacyjnej EBIT ponad 50 procent. Koszty energii stanowią 6 mln zł. Wzrost kosztów energii o 6 mln zł spowoduje wzrost kosztów o 6 mln zł. Spółka będzie miała EBIT 64 mln zł. Wyniki spadną o niecałe 10%. Zwróćcie uwagę, że koszty procentowe są takie same. Relatywnie małe w strukturze kosztów. A jak wpływa to na wyniki (!)
W ujęciu kwartalnym nastąpi ten sam efekt co opisałem powyżej. Tylko wartości będą inne bo spółka chodzi na wysokich marżach. - Spółka ma 130 mln zł przychodów. Koszty wynoszą 60 mln zł. Koszty energii stanowią 10% kosztów. Ile spółka musi podnieść ceny produktów aby odzyskać utracone zyski?
W zadaniu powyżej policzyliśmy, że koszty wzrosną o około 6 mln zł. Spółka musi podnieść ceny o niecałe 5% czyli o 4,6% bo 6/130 = 4,6%. Innymi słowy wystarczy podnieś ceny o zaledwie 4,6% i spółka ma takie same zyski. - Spółka ma 130 mln zł przychodów. Koszty wynoszą 120 mln zł. Koszty energii stanowią 50% kosztów. Co stanie się z zyskami jeżeli ceny energii wzrosną o 100%?
130 mln zł – 120 mln zł: spółka ma 10 mln zł EBIT. Więc chodzi na marży operacyjnej EBIT kilka procent. Koszty energii stanowią 60 mln zł. Wzrost kosztów energii o 60 mln zł spowoduje wzrost kosztów o 60 mln zł. Spółka będzie miała stratę 50 mln zł. Straciła cały zysk. I weszła w poważne straty.
- Spółka ma 130 mln zł przychodów. Koszty wynoszą 120 mln zł. Koszty energii stanowią 50% kosztów. Ile spółka musi podnieść ceny produktów aby odzyskać utracone zyski?
W zadaniu powyżej policzyliśmy, że koszty wzrosną o około 60 mln zł. Spółka musi podnieść ceny o prawie 50% czyli o 46% bo 60/130 = 46%. Jest to dużo. Trudno jest to zrobić, szczególnie szybko.
- Spółka ma 130 mln zł przychodów. Koszty wynoszą 60 mln zł. Koszty energii stanowią 50% kosztów. Co stanie się z zyskami jeżeli ceny energii wzrosną o 100%?
130 mln zł – 60 mln zł: spółka ma 70 mln zł EBIT. Więc chodzi na marży operacyjnej EBIT ponad 50 procent. Koszty energii stanowią 30 mln zł. Wzrost kosztów energii o 30 mln zł spowoduje wzrost kosztów o 30 mln zł. Spółka będzie miała EBIT 40 mln zł. Spory spadek zysków bo kilkadziesiąt procent jednak nadal chodzi na przyzwoitych zyskach i marżach.
- Spółka ma 130 mln zł przychodów. Koszty wynoszą 60 mln zł. Koszty energii stanowią 50% kosztów. Ile spółka musi podnieść ceny produktów aby odzyskać utracone zyski?
W zadaniu powyżej policzyliśmy, że koszty wzrosną o około 30 mln zł. Spółka musi podnieść ceny o 23% bo 30/130 = 23%. Innymi słowy wystarczy podnieś ceny o 23% aby spółka wróciła do poprzedniej rentowności. Nie jest to mało ale i nie jest to jakoś bardzo dużo.
- Spółka opublikowała wyniki kwartalne. Było to 20 mln zł. Rok temu wyniki kwartalne wyniosły 20 mln zł. Zarząd w sprawozdaniu napisał, że jest to między innymi spowodowane wzrostem kosztów energii milion zł miesięcznie. Do tego podwyżki wynagrodzeń pół miliona miesięcznie. Jakie to miało przełożenie na wyniki? Co o ile zmniejszyło wyniki na minus? Gdyby nie to ile wyniosłyby wyniki kwartalne?
Oba czynniki zmniejszyły wyniki. Energia było to 3 mln zł bo 3 razy 1 milion miesięcznie daje 3 mln zł. Wynagrodzenia to koszt 1,5 mln zł za trzy miesiące. Razem daje to 4,5 mln zł. Gdyby nie to, wyniki wyniosłyby 24,5 mln zł bo 20 mln zł EBIT + 4,5 = 24,5 mln zł.
Innymi słowy dochodzimy do wniosku, że wyniki były lepsze gdyby nie te czynniki na minus. - Spółka opublikowała wyniki kwartalne. Było to 20 mln zł. Rok temu wyniki kwartalne wyniosły 20 mln zł. Zarząd napisał w sprawozdaniu, że obniżył koszty surowców o 0,4 mln zł miesięcznie. Do tego podniósł ceny produktów o 0,6 mln zł miesięcznie. I widać to w wynikach za ostatni kwartał. Jakie to miało przełożenie na wyniki? Co o ile zwiększyło wyniki na plus? Gdyby nie to ile wyniosłyby wyniki kwartalne?
Oba czynniki zwiększyły wyniki. Obniżenie kosztów surowców to 1,2 mln kwartalnie bo 3*0,4 mln zł. Wzrost cen produktów to 1,8 mln zł kwartalne. Razem 3 mln zł. Gdyby nie to, wyniki wyniosłyby 17 mln zamiast 20 mln zł. Dzięki tym czynnikom na plus mamy relatywnie lepsze wyniki. Byłoby 17 mln zł jest 20 mln zł.