Cele i ograniczenia inwestycyjne

Na początek, chciałbym przedstawić ogólne założenia mojego podejścia do inwestowania. Pozwoli to Wam odrobić pracę domową i zrozumieć, dlaczego nie chcę odpowiadać na pytania: “Mam 100 tys. zł. W co mogę je zainwestować”.

Strategia powinna być “szyta na miarę”

Czasem ktoś pyta: Mam 100 tys. zł. Co by Pan z tym zrobił? Postawienie takiego pytania jest bez sensu. Każdorazowo odpowiedź na takie pytanie powinna zależeć tylko i wyłącznie od indywidualnej sytuacji danej osoby. To co może być bardzo dobrym rozwiązaniem dla jednej osoby może być złym dla innej.

Co innego ma sens dla osoby, która ma kredyt hipoteczny na głowie i jest jedynym żywicielem rodziny a co innego dla dobrze zarabiającego singla. Mało tego. W skrajnym przypadku, jeżeli np. ktoś ma majątek w wysokości grubych milionów złotych, taka osoba bez szkody mogłaby podjąć taką kwotę z banku a następnie… wyjąć zapalniczkę i te 100 tysięcy zł na przykład spalić dla zabawy.

Każde rozwiązanie powinno być “szyte na miarę” pod potrzeby konkretnej osoby czy rodziny. Takie rozwiązanie nie tylko powinno być szyte na miarę, ale powinno być też bardzo dobrze przemyślane. Powinno opierać się na solidnej wiedzy i co kluczowe: powinno być kompleksowe: dotyczyć całych finansów osobistych.

Powyższy punkt jest ważny również między innymi z powodu kosztów, jakie musimy ponosić aby wybrać taką a nie inną strategię inwestycyjną.

Kryteria, które powinniśmy wziąć pod uwagę przy “szyciu na miarę” własnej strategii:

1. Na jakim etapie życia jesteśmy: jak wygląda nasza sytuacja rodzinna.
   • Na przykład jeżeli nie ma się jeszcze dzieci, powinno się zrobić wiele rzeczy, na które nie będzie się już miało czasu i pewnie sił w momencie gdy te dzieci już się pojawią.
   • Jestem singlem? A może jestem jedynym żywicielem rodziny?
2. Jak wygląda nasza sytuacja pod względem kredytów?
   • Jeżeli mamy jakieś kredyty: jak najszybciej powinniśmy je spłacić. To zazwyczaj generuje wysoką stopę zwrotu. Ponadto dzięki temu unikniemy kłopotów na przyszłość ponieważ kredyty często do tego mogą prowadzić.
   • Jedyny wyjątek to fakt, że mamy wyraźny i bardzo mocny argument za tym aby mieć kredyt. Na przykład takim argumentem może być kredyt hipoteczny. Kredyt hipoteczny może być też trochę większy np. tak aby mieć środki na fundusz bezpieczeństwa.
3. Jak wygląda nasza sytuacja pod względem bogactwa?
   • Jaki majątek już zgromadziliśmy?
   • Co pod tym względem może się zmienić? Może otrzymamy jakiś spadek?
4. Jak wygląda nasza obecna oraz przyszła sytuacja zawodowa?
   • Tutaj właśnie mówimy o kapitale ludzkim i karierze zawodowej.

Strategia finansów osobistych

Strategia finansów osobistych to pojęcie szerokie i jak łatwo się domyśleć dotyczy finansów osobistych naszych czy ewentualnie rodziny. W ramach strategii finansów osobistych powinniśmy postawić sobie cele do zrealizowania.

Kapitał ludzki oraz kapitał pieniężny (majątek) to nasze zasoby dzięki którym możemy realizować nasze cele. Strategia inwestycyjna to z kolei pojęcie bardzo wąskie i powinna wynikać ze strategii finansów osobistych: naszych celów.

Strategia finansów osobistych: jakie powinniśmy postawić sobie cele?

1. Generowanie comiesięcznych nadwyżek finansowych.
   • W ciągu roku powinniśmy wydawać mniej niż zarabiamy tak aby generować nadwyżki finansowe, dzięki którym będziemy mogli zrealizować w przyszłości nasze cele.
   • Bardzo ważną kwestią jest kontrola i panowanie nad kosztami. Na przykład niedawno, po dokładnych obliczeniach, wyszło mi, że tak naprawdę w skali miesiąca moje średnie koszty są o około 50% wyższe niż wydawało mi się to jeszcze jakiś czas temu. To był dla mnie lekki szok.
   • Jeżeli wydaje nam się, że nie możemy generować nadwyżek finansowych, warto dokładnie przeanalizować nasze koszty w skali roku i zastanowić się gdzie możemy je zmniejszyć. Na przykład warto zastanowić się czy nie przepłacamy za telefon komórkowy, internet, kablówkę czy usługi bankowe. Z niektórych rzeczy czasem po prostu może najlepiej zrezygnować. Przynajmniej na pewien okres czasu, bo przecież zawsze kiedyś możemy do tego wrócić. Dzięki temu być może też zaoszczędzimy sporo czasu (np. rezygnacja z kablówki). Sporo można też ugrać planując większe wydatki z wyprzedzeniem. Na przykład dotyczy to kupna nowego samochodu czy wyjazdu na wakacje.
2. Powinniśmy zbudować/mieć fundusz bezpieczeństwa.
   1. Różnie do tego można dokładnie podejść, ale myślę, że powinny to być nasze roczne wydatki.
   2. Po pierwsze taki fundusz bezpieczeństwa przyda nam się w razie nagłej potrzeby czy na przykład w momencie utraty pracy i szukania nowej.
   3. Po drugie taki fundusz jest też bardzo ważny z punktu widzenia naszej strategii inwestycyjnej. Nie może być tak, że inwestujemy środki, które zaraz możemy potrzebować.
3. Mieszkanie/dom.
   • To jest bardzo ważna kwestia. Tutaj warto między innymi zastanowić się czy lepiej kupić mieszkanie czy go wynajmować.
   • Na przykład na zachodzie w dużym stopniu wynajmuje się mieszkania ponieważ umożliwia to mobilność w poszukiwaniu lepszej pracy pomiędzy różnymi miastami. W przyszłości w Polsce, w miarę jak będą rosły wynagrodzenia, też będziemy mieli z czymś takim do czynienia.
   • Z drugiej strony mieszkanie też można jednak traktować jako inwestycję. Ale tutaj bardzo wiele zależy od indywidualnej sytuacji danej osoby oraz od konkretnej miejscowości i lokalizacji potencjalnej nieruchomości.
4. Emerytura.
   • Jaką emeryturę chciałbym mieć w przyszłości? W jakiej dokładnie formie i jak długo chciałbym z niej korzystać? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo ważna.
   • W planach emerytalnych warto też wziąć pod uwagę jaką emeryturę możemy mieć z ZUS. Jest to bardzo ważna kwestia chociażby z punktu widzenia tego, ile dokładnie miesiąc w miesiąc odprowadzamy składek emerytalnych. Jest to uzależnione chociażby od tego czy pracujemy na etacie czy też na przykład mamy działalność gospodarczą. W obu przypadkach nasza potencjalna przyszła emerytura może być inna.
5. Budowa majątku (zwiększanie jeżeli już mamy jakiś majątek).
   • Po wzięciu pod uwagę powyższych spostrzeżeń, dodatkowo generowane nadwyżki finansowe możemy inwestować tak aby zbudować dodatkowy majątek.

Warto jeszcze zwrócić uwagę na jedną rzecz: ubezpieczenie na życie:

1. Jest to bardzo ważna kwestia na którą warto zwrócić uwagę, szczególnie, jeżeli ma się rodzinę. Na przykład, nie daj Boże, ktoś ma kredyt hipoteczny i nagle brakuje jednego z małżonków/partnerów. Co wtedy? W takim wypadku bardzo ważną sprawą jest posiadanie zwykłego, prostego ubezpieczenia na życie.
2. Ubezpieczenie na życie powinno się wykupić nawet jeżeli nie mamy kredytu hipotecznego. Powinno być na kwotę, która zabezpieczy comiesięczne wydatki naszej rodziny.
3. Co do zasady ubezpieczenie na życie warto mieć tylko do momentu gdy jeszcze nie zbudowaliśmy wystarczającego majątku, który zabezpieczy naszą rodzinę. Gdy już go zbudujemy, bez sensu jest ponosić niepotrzebnie koszt ubezpieczenia bo to jednak koszt. Majątek i dochody z niego w zupełności zastępuje w takiej sytuacji ubezpieczenie na życie.
4. Na przykład jeżeli założymy, że potrzebujemy ubezpieczenie na życie w wysokości 300 tys. zł, możemy stopniowo zmniejszać jego wysokość w miarę jak budujemy majątek (kapitał pieniężny) i dochodzimy do kwoty 300 tys. zł.

Podsumowanie